ایران‌الدوله هلن – بیات اصفهان

ایران‌الدوله هلن

آواز

ایران‌الدوله هلن - بیات اصفهان

آواز بیات اصفهان ایران‌الدوله هلن

بیات اصفهان – قسمت اول
خواننده: ایران‌الدوله هلن
صفحات کلمبیا
تار: علی خان

اشرف السادات حسینی ملقب به ایران‌الدوله هلن یا ایران‌الدوله هلنی یا ایران خانم هلنی (زادهٔ ۱ مهر ۱۲۸۲ ه.خ – درگذشتهٔ ۷ مرداد ۱۳۲۴) از اولین خوانندگان زن ایرانی بود که صدایش ضبط شد.

کلمبیا گرافوفون کمپانی (انگلیسی: Columbia Graphophone Company) یک ناشر آثار موسیقی و یکی از نخستین ناشران موسیقی برای گرامافون بود که در دهه ۶۰ و ۷۰ میلادی موفقیت بسیاری کسب کرد.

آواز اصفهان یا بیات اصفهان یکی از آوازهای موسیقی سنتی ایرانی است. بیشتر موسیقی‌دانان آن را از متعلقات همایون دانسته‌اند اما برخی این آواز را جزء دستگاه شور می‌دانند. اگرچه نام بیات اصفهان با مقام اصفهان همسان است اما از نظر موسیقایی با آن مرتبط نیست. در بیات اصفهان، نت پایه همان درجهٔ چهارم همایون است که نقش نت شاهد را نیز ایفا می‌کند. این نت در مرکزیت دو دانگ قرار دارد که دانگ پایین‌تر تا نت پایهٔ همایون (که تکیه‌گاه بم بیات اصفهان است) پایین می‌رود و دانگ بالاتر مسیری است به سمت اوج آواز اصفهان. فواصل بیات اصفهان به گام کوچک هماهنگ (مینور هارمونیک) در موسیقی کلاسیک غربی نزدیک هستند و تنها در یک درجه با هم تفاوت دارند؛ این امر باعث شده که بیات اصفهان در موسیقی معاصر بسیار مورد توجه باشد. همچنین، بیات اصفهان به غیر از دستگاه‌های همایون و شور با دستگاه‌های ماهور، چهارگاه و سه‌گاه نیز رابطه دارد.

━━━━━━━━━━━━━━
ویدیوهای مرتبط:
ایران‌الدوله هلن – آواز ابوعطا
تصنیف امشب شب مهتابه – بانو نوا
بانو روح‌ انگیز – آواز دشتی دل خون شد
━━━━━━━━━━━━━━

شعر:
من باده خورم ولیک مستی نکنم
الا به قدح دراز دستی نکنم
مقصود من از خوردن می دانی چیست؟
تا همچو تو خویشتن پرستی نکنم
منسوب به خیام


کمال‌الدین اسماعیل

می باز خورم و لیک مستی نکنم
الا بقدح دراز دستی نکنم
دانی غرضم زمی پرستی چه بود؟
تا همچو تو خویشتن پرستی نکنم

انوری

می نوش کنم ولیک مستی نکنم
الا به قدح درازدستی نکنم
دانی غرضم ز می‌پرستی چه بود؟
تا همچو تو خویشتن پرستی نکنم

━━━━━━━━━━━━━━

آواز بیات اصفهان ایران‌الدوله هلن

بیات اصفهان – قسمت اول
خواننده: ایران‌الدوله هلن
صفحات کلمبیا
تار: علی خان

اشرف السادات حسینی ملقب به ایران‌الدوله هلن یا ایران‌الدوله هلنی یا ایران خانم هلنی (زادهٔ ۱ مهر ۱۲۸۲ ه.خ – درگذشتهٔ ۷ مرداد ۱۳۲۴) از اولین خوانندگان زن ایرانی بود که صدایش ضبط شد.

کلمبیا گرافوفون کمپانی (انگلیسی: Columbia Graphophone Company) یک ناشر آثار موسیقی و یکی از نخستین ناشران موسیقی برای گرامافون بود که در دهه ۶۰ و ۷۰ میلادی موفقیت بسیاری کسب کرد.

آواز اصفهان یا بیات اصفهان یکی از آوازهای موسیقی سنتی ایرانی است. بیشتر موسیقی‌دانان آن را از متعلقات همایون دانسته‌اند اما برخی این آواز را جزء دستگاه شور می‌دانند. اگرچه نام بیات اصفهان با مقام اصفهان همسان است اما از نظر موسیقایی با آن مرتبط نیست. در بیات اصفهان، نت پایه همان درجهٔ چهارم همایون است که نقش نت شاهد را نیز ایفا می‌کند. این نت در مرکزیت دو دانگ قرار دارد که دانگ پایین‌تر تا نت پایهٔ همایون (که تکیه‌گاه بم بیات اصفهان است) پایین می‌رود و دانگ بالاتر مسیری است به سمت اوج آواز اصفهان. فواصل بیات اصفهان به گام کوچک هماهنگ (مینور هارمونیک) در موسیقی کلاسیک غربی نزدیک هستند و تنها در یک درجه با هم تفاوت دارند؛ این امر باعث شده که بیات اصفهان در موسیقی معاصر بسیار مورد توجه باشد. همچنین، بیات اصفهان به غیر از دستگاه‌های همایون و شور با دستگاه‌های ماهور، چهارگاه و سه‌گاه نیز رابطه دارد.

━━━━━━━━━━━━━━
ویدیوهای مرتبط:
ایران‌الدوله هلن – آواز ابوعطا
تصنیف امشب شب مهتابه – بانو نوا
بانو روح‌ انگیز – آواز دشتی دل خون شد
━━━━━━━━━━━━━━

شعر:
من باده خورم ولیک مستی نکنم
الا به قدح دراز دستی نکنم
مقصود من از خوردن می دانی چیست؟
تا همچو تو خویشتن پرستی نکنم
منسوب به خیام


کمال‌الدین اسماعیل

می باز خورم و لیک مستی نکنم
الا بقدح دراز دستی نکنم
دانی غرضم زمی پرستی چه بود؟
تا همچو تو خویشتن پرستی نکنم

انوری

می نوش کنم ولیک مستی نکنم
الا به قدح درازدستی نکنم
دانی غرضم ز می‌پرستی چه بود؟
تا همچو تو خویشتن پرستی نکنم

━━━━━━━━━━━━━━