آواز مثنوی افشار پروانه موچول

مثنوی افشار
صفحات هیز مسترز ویس
نی: آقا مهدی نوایی
سه‌تار: بانو پروانه موچول
شعر: سعدی شیرازی
تاریخ ضبط: ۱۳۰۷

زنده‌یاد بتول رضایی با نام هنری پروانه معروف به خانم موچول، نوازنده سه‌تار و خواننده برجسته موسیقی ایرانی بود. بانو پروانه از شاگردان اکرام‌الدوله و رضا‌قلی خان نوروزی (نظمیه) بود. متاسفانه بانو پروانه از یادها فراموش شده و کمتر کسی اطلاعی از این بانو برجسته دارد. بانو پروانه اولین کسی بود که صدای سه تار را برای اولین بار به ضبط میرساند و نیز وی اولین شخصی بود که سه تار نواخته و خود نیز آواز خوانده است. وی در تهران به دنیا، اجداد او از قشقایی‌های شیراز بودند. وی دختر دایه‌ی اکرام‌الدوله دختر صاحب دیوان شیرازی و خواننده دربار ناصری بود. بانو پروانه علاقه‌مند به شعر‌های سعدی بود و صفحاتی که از ایشان به‌جا مانده شعر اکثرشان از سعدی شیرازی است. صفحه‌هایی که از او ضبط شده مربوط به دورانی است که ایشان دچار بیماری سل ریوی بودند. بانو پروانه در سن ۲۱ سالگی بر اثر بیماری سل شمع زندگی‌اش خاموش شد. از ایشان یک پسر و یک دختر به یادگار ماند که دختر وی به نام زنده‌یاد اقدس خاوری با نام هنری «خاطره پروانه» راه مادر را ادامه داد.
━━━━━━━━━━━━━━
ویدیوهای مرتبط:
قمرالملوک وزیری – نگار من
بانو فرح – او نیامد
بانو پروین – غنچه نشکفته
━━━━━━━━━━━━━━
شعر:
گزیده غزل شماره ۷۲ سعدی
پای سرو بوستانی در گل است
سرو ما را پای معنی در دل است
نیکخواهانم نصیحت می‌کنند
خشت بر دریا زدن بی‌حاصل است
عاشقی می‌گفت و خوش خوش می‌گریست
جان بیاساید که جانان قاتل است
سعدیا نزدیک رای عاشقان
خلق مجنونند و مجنون عاقل است
━━━━━━━━━━━━━━