محمدرضا شجریان
تصنیف مرغ سحر - محمدرضا شجریان
- آهنگساز: مرتضی نی‌داوود
- اثر: مرغ سحر
- دستگاه موسیقی: ماهور
- شاعر: محمدتقی بهار
نخستین ضبط این تصنیف بر روی صفحه‌های پولیفون در پاییز سال ۱۳۰۶ خورشیدی، با صدای ملوک ضرابی و تار مرتضی نی‌داوود انجام شد. نسخه‌ای از اجرای این تصنیف توسط ملوک ضرابی در صفحه‌های اچ‌ام‌وی (شمارهٔ ۳۸۸ تا ۳۹۰) نیز منتشر شد.
در سال ۱۳۰۶ که این ترانه نخستین بار اجرا شد، نام شاعرش را پنهان داشتند. از همین رو، عده‌ای سُرایش آن را به دورهٔ زندان یا پس از زندان و تبعید بهار منسوب کرده‌اند که نادرست است؛ زیرا در آن هنگام، بهار اگرچه مغضوب شاه بود اما هنوز نمایندگی مجلس را بر عهده داشت.
مرغ سحر ناله سر کن
داغ مرا تازه‌تر کن
زآه شرربار این قفس را
برشکن و زیر و زبر کن
بلبل پربسته ز کنج قفس درآ
نغمهٔ آزادی نوع بشر سرا
وز نفسی عرصه این خاک توده را
پرشرر کن
ظلم ظالم، جور صیاد
آشیانم داده بر باد
ای خدا! ای فلک! ای طبیعت!
شام تاریک ما را سحر کن
نوبهار است، گل به بار است
ابر چشمم ژاله‌بار است
این قفس چون دلم تنگ و تار است
شعله فکن در قفس ای آه آتشین
دست طبیعت گل عمر مرا مچین
جانب عاشق نگه، ای تازه گل! از این
بیشتر کن
نخستین ضبط این تصنیف بر روی صفحه‌های پولیفون در پاییز سال ۱۳۰۶ خورشیدی، با صدای ملوک ضرابی و تار مرتضی نی‌داوود انجام شد. نسخه‌ای از اجرای این تصنیف توسط ملوک ضرابی در صفحه‌های اچ‌ام‌وی (شمارهٔ ۳۸۸ تا ۳۹۰) نیز منتشر شد.
در سال ۱۳۰۶ که این ترانه نخستین بار اجرا شد، نام شاعرش را پنهان داشتند. از همین رو، عده‌ای سُرایش آن را به دورهٔ زندان یا پس از زندان و تبعید بهار منسوب کرده‌اند که نادرست است؛ زیرا در آن هنگام، بهار اگرچه مغضوب شاه بود اما هنوز نمایندگی مجلس را بر عهده داشت.
- مرغ سحر ناله سر کن
- زآه شرربار این قفس را
- بلبل پربسته ز کنج قفس درآ
- وز نفسی عرصه این خاک توده را
- ظلم ظالم، جور صیاد
- ای خدا! ای فلک! ای طبیعت!
- نوبهار است، گل به بار است
- این قفس چون دلم تنگ و تار است
- شعله فکن در قفس ای آه آتشین
- جانب عاشق نگه، ای تازه گل! از این
- داغ مرا تازه‌تر کن
- برشکن و زیر و زبر کن
- برشکن و زیر و زبر کن
- پرشرر کن
- آشیانم داده بر باد
- شام تاریک ما را سحر کن
- ابر چشمم ژاله‌بار است
- ————-
- دست طبیعت گل عمر مرا مچین
- بیشتر کن
